Wednesday 12th Feb 2025
English Edition
ހަބަރު ރިޕޯޓް ލައިފް ސްޓައިލް ދުނިޔެ ކުޅިވަރު ވިޔަފާރި މުނިފޫހިފިލުވުން ކޮލަމް ދީން
ޞިއްޙީ ވުޒާރާ

ރާއްޖޭގައި ގައިންގަޔަށް ނާރާ ބަލިތައް ކަންބޮޑުވާ މިންވަރަށް އިތުރު

ރާއްޖޭގައި މަރުވާ މީހުންގެ 85 އިންސައްތަ އަކީ ގައިންގަޔަށް ނާރާ ބަލިތަކުގެ ސަބަބުން މަރުވާ މީހުން ކަމަށް އެންމެ ފަހުގެ "ސްޓެޕްސް" ސާވޭއިން ދައްކައިފިއެވެ. މިގޮތުން ހިތުގެ ބަލިތައް 36 ޕަސެންޓް، ކެންސަރު 18 ޕަސެންޓް، ނޭވާލާ ނިޒާމުގެ ދާއިމީ ބަލިތައް 9 ޕަސެންޓް އަދި ހަކުރު ބަލި 6 ޕަސެންޓް ހިމެނެ އެވެ.

މި ސަރވޭގައި ޞިއްޙީ މައްސަލަތައް މަގުފަހިވާ މުހިންމު ގިނަ ކަންތައްތަކެއް ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލު ކުރުމާއި މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކުރުން ފާހަގަ ކޮށްލެވެއެވެ. މިގޮތުން ކޮންމެ 4 މީހަކުން 1 މީހަކު ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލު ކުރާއިރު، 8 އަހަރުން ދަށުގެ ކުއްޖަކުވެސް ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުކުރާކަމަށް ރިޕޯޓުކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި ކޮންމެ 20 މީހަކުން އެކަކު މަދުވެގެން އެއްފަހަރު މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކޮށްފައިވާއިރު، ފާއިތުވި މަހެއްހާ ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ކޮންމެ 4 މީހަކުން އެކަކު މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކޮށްފައިވާކަމަށް މި ދިރާސާއިން ދައްކައެވެ.

ގައިންގަޔަށް ނާރާ ބަލިތަކަށް ހުށަހެޅޭ އެންމެ މުހިއްމު ހިރާސްތަކަކީ، ކެއިންބުއިމުގެ ނުރަނގަޅު އާދަތަކާއި، ދުންފަތުގެ އިސްތިޢުމާލުކުރުމާއި، މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކުރުމާއި، އެކަށީގެންވާ މިންވަރަށް ހެލިފެލިވެ ނޫޅެވުމެވެ. ގައިންގަޔަށްނާރާ ބަލިތައްޖެހޭ މީހުންގެ ނިސްބަތް ދިވެހިރާއްޖޭގައި ދަށްވަމުން ނުދާކަމަށް ހެލްތު މިނިސްޓްރީއިން ފާހަގަކުރެއެވެ. ނަތީޖާއަކީ، ހިތުގެ ބަލިތަކާއި، ސްޓްރޯކާއި، ހަކުރުބަލި، ނޭވާލާ ނިޒާމުގެ ދިގުމުއްދަތުގެ ބަލިތަކާއި ކެންސަރުބަލި ރާއްޖޭގައި އިތުރުވަމުން ދިއުމެވެ.
ދިރިއުޅުކުގެ ވައްޓަފާޅިއާ ގުޅިފައިވާ ދިގު މުއްދަތަށް ބޭސް ފަރުވާ ކުރަންޖެހޭ ބަލިތައް ނުވަތަ ގައިންގަޔަށް ނާރާ ބަލިތައް ޖެހުމަށް މެދުވެރިވާ ހިރާސްތައް ދެނެގަތުމަށް ގިނަގުނަ ދިރާސާތާކެއް ކުރެވިފައިވާއިރު މިބަލި ތަކުން ދިވެހިރާއްޖެ ސަލާމާތްކުރުމަށް 2030 ވަނަ އަހަރަށް ރާއްޖެއިން ލަނޑުދަނޑިތަކެއެއް ކަނޑައަޅާފައެވެ. މިގޮތުން އެންސީޑީތަކުން ދުވަސްނުފުރާ މަރުވާ މީހުންގެ އަދަދު 25 އިންސައްތަ ދަށްކުރުމާއި ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލު ކުރުން 30 އިންސައްތަ މަދުކުރުމާއި ޖިސްމާނީ ނުކުޅެދުންތެރިކަން 10 އިންސައްތައަށް އަދި ލޭމައްޗަށް ދިއުން 30 އިންސައްތަ ދަށްކުރުން ހިމެނެއެވެ.

ޤައުމީ އެން.ސީ.ޑީ ޕްރޮގްރާމުގެ ދަށުން ސިއްޙީ ވުޒާރާއިން މިކަންކަމަށް ޙައްލެއް ހޯދުމުގެ މަސައްކަތް ޙަރަކާތްތެރިކަމާއެކު ކުރަމުން އަންނައިރު، މިހާރު 10 އަތޮޅެއްގައި ޕްރައިމަރީ ހެލްތްކެއަރ އަލުން ދިރުވައި އާލާކުރެވިފައިވެއެވެ. އަދި މިކަމުގެ ސަބަބުތައް ދެނެގަތުމަށް ބޭރުގެ ޖަމުޢިއްޔާތަކާއި ގުޅިގެން މިކަމާއި ގުޅޭ ދިރާސާތައް ކުރުމަށް މަސައްކަތްކުރަމުންދާކަމަށް ސިއްޙީ ވުޒާރާއިން ބުނެއެވެ.

ރާއްޖޭގެ ސިއްޙީ ދާއިރާގެ ތަފާސް ހިސާބުތައް ދައްކާގޮތުގައި ގައިން ގަޔަށް ނާރާ ބޮޑެތި ބަލިތައް ރާއްޖޭގައި އަންނަނީ ވަރަށް ބޮޑައް އިތުރުވަމުންނެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ކުއްލިމަރުތައްގިނަވެ، ޒުވާން އުމުރުގައި ނުރައްކާތެރި ބަލިތަކާ ކުރިމަތިލަމުން އަންނަ މީހުންގެ ނިސްބަތް ވެސް އަންނަނީ އިތުރުވަމުންވެ. ދުނިޔޭގެ އެހެން ޤައުމުތަކޭ އެއްގޮތަށް ކެންސަރު ބަލި ޖެހޭ މީހުން ރާއްޖޭގައިވެސް އަންނަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް އިތުރުވަމުންނެވެ.

އެހެންކަމުން މިބަލިތައް ދުރާލާ ދެނެގަންނާނެ، ރައްކާތެރިވާނެ ގޮތާއި ފަރުވާކުރުމަށް ބޭނުންވާނެ ވަސީލަތްތައް އެކަށައެޅުމުގައި ބޭނުންވާނެ މިންގަނޑުތަކާއި ފަރުވާއަށް ބޭނުންކުރާނެ ގައިޑްލައިންތައް ތައްޔާރު ކުރުމަށް، ދުނިޔޭގެ ޞިއްޙަތު ޖަމްޢިއްޔާ (ޑަބްލިއު.އެޗް.އޯ) އާއި ގުޅިގެން މިނިސްޓްރީ އޮފް ހެލްތުން ވަނީ މަސައްކަތްތަކެއް ފަށާފައެވެ.

މި ލިއުމާއި ގުޅޭ