Tuesday 19th Mar 2024
English Edition
ހަބަރު ރިޕޯޓް ލައިފް ސްޓައިލް ދުނިޔެ ކުޅިވަރު ވިޔަފާރި މުނިފޫހިފިލުވުން ކޮލަމް ދީން
ދުނިޔެ

ނިއުޔޯކްސިޓީ އަޑިއަށް ހިނގައިދާނެކަމުގެ އިންޒާރު ސައިންސްވެރިންދީފި

1785 - 1790 އަށް އެމެރިކާގެ ވެރިރަށުގެ ގޮތުގައި ބަލަމުން އައި ނިއުޔޯކްސިޓީ އަޑިއަށް ހިނގައިދާނެކަމުގެ އިންޒާރު ސައިންސްވެރިންދީފި އެވެ.

ނިއުޔޯކް ސިޓީއަކީ ދުނިޔޭގެ އެންމެ ފާހަގަކޮށްލެވޭ އަދި އާބާދީ ބޮޑު އެއް ސިޓީ ނަމަވެސް މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ އަސަރު އެންމެ ބޮޑަށް ކުރިމަތިވާ އެއް ސިޓީއެވެ. ކޮލަމްބިއާ ޔުނިވާސިޓީ އާއި ނާސާގެ ސައިންސްވެރިން ކުރި އާ ދިރާސާއަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި ނިއުޔޯކްސިޓީ އަހަރަކު ގާތްގަނޑަކަށް 2.8 މިލިމީޓަރުގެ ބާރުމިނުގައި އަޑިއަށް ދާ ކަން އެނގިއްޖެއެވެ.
ޖިއޮފިޒިކަލް ރިސާޗް ލެޓާސް ޖާނަލްގައި ޝާއިއުކޮށްފައިވާ މި ދިރާސާގައި ސެޓެލައިޓް ޑޭޓާ އާއި ޖީޕީއެސް މިންގަނޑުތައް ބޭނުންކޮށްގެން ވޭތުވެދިޔަ ދެ އަހަރު ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ނިއުޔޯކްސިޓީގެ ވާޓިކަލް މޫވްމަންޓް ދެނެގަތެވެ. ސައިންސްވެރިން ނަށް އެނގުނު ގޮތުގައި ނިއުޔޯކްސިޓީ އަޑިއަށް ދަނީ ގުދުރަތީ ގޮތުންނާއި އިންސާނުންގެ ސަބަބުތައް ކަމަށްވާ ގްލޭޝިއަލް އައިސޯސްޓެޓިކް އެޑްޖަސްޓްމަންޓާއި ގްރައުންޑް ވޯޓާ އެކްސްޓްރެކްޝަން އަދި ސެޑިމެންޓް ކޮމްޕެކްޝަން ފަދަ ކަންކަމުގެ ސަބަބުންނެވެ.
ގްލޭސިއަލް އައިސޯސްޓެޓިކް އެޑްޖަސްޓްމަންޓަކީ އެންމެ ފަހުން އައިސް ޒަމާނުގައި އައިސް ޝީޓްތަކުގެ ބަރުދަނުން މާޔޫސްވުމަށްފަހު، ބިމުގެ ފަށަލަ ރިބައުންޑްވާ މަރުހަލާއެވެ. އައިސްޝީޓްތައް ގިރުމާއެކު ބައެއް ސަރަޙައްދުތައް އުފުލި، އަނެއްބައި ސަރަޙައްދުތައް އަޑިއަށް ދިޔައެވެ. ނިއުޔޯކްސިޓީ ހުންނަނީ މި މަސައްކަތުގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން އަދިވެސް އަޑިއަށް ދާ ސަރަހައްދެއްގަ އެވެ.
ނިއުޔޯކްސިޓީގެ އަޑިއަށް ދިއުމަށް މަގުފަހިވާ އަނެއް ސަބަބަކީ ގްރައުންޑް ވޯޓާ އެކްސްޓްރެކްޝަން އެވެ. އިންސާނުން ބޯފެނާއި، ފެންހިންދުމާއި، ސިނާއީ މަސައްކަތްތައް ފަދަ ތަފާތު ބޭނުންތަކަށް ބިމުގެ އަޑީގައި ހުންނަ އެކުއިފަރތަކުން ފެން ޕަމްޕްކުރާއިރު، ޕްރެޝަރާއި ވޮލިއުމް ގެއްލުމުގެ ސަބަބުން އޭގެ މަތީގައިވާ ބިން ތައް މަޑުވެއެވެ. ނިއުޔޯކްސިޓީ ފަދަ މަށިން މުއްސަނދި ފަސްގަނޑު ހުންނަ ސަރަހައްދުތަކުގައި މި އަސަރު މާ ބޮޑަށް ފެނެ އެވެ.
ސެޑިމެންޓް ކޮމްޕެކްޝަން އަކީ ބިން ގަނޑުވުމަށް މަގުފަހިވާ ގުދުރަތީ އަނެއް ހާދިސާއެވެ. ޒަމާނުއްސުރެ ސެޑިމެންޓްތައް ޖަމާވާ ވަރަކަށް ޖިސްމާނީ ގޮތުންނާއި ކެމިކަލް އަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން އެ ތަކެތި އިތުރަށް ކޮމްޕެކްޓްވެ ހަރުވެގެން ދެއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ސެޑިމެންޓް ލޭޔަރުގެ ތޮށިގަނޑާއި ޕޮރޮސިޓީ ދަށްވެ، އަޑިއަށް ދެއެވެ.
ސައިންސްވެރިން ލަފާކުރާ ގޮތުގައި ކަނޑުގެ ލޮނުގަނޑު އުފުލުމާއި ބިންގަނޑު ކޮނުމުގެ ރޭޓަށް ބަލާއިރު 2100 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް ނިއުޔޯކްސިޓީގެ އަޑިއަށް ދާ ނިސްބަތް އަހަރަކު ގާތްގަނޑަކަށް 4.6 މިލިމީޓަރަށް އިތުރުވެދާނެ އެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ނިއުޔޯކްސިޓީގެ އިންފްރާސްޓްރަކްޗާ އާއި ގޮނޑުދޮށް ހިމާޔަތްކުރުމާއި ފެންބޮޑުވުން މެނޭޖްކުރުމަށް ބޮޑެތި ގޮންޖެހުންތަކެއް ކުރިމަތިވެދާނެ އެވެ.
މީގެ އިތުރުން އާބަން ސަރަޙައްދުތަކުގައި، ޚާއްޞަކޮށް ގޮނޑުދޮށުގެ ނުރައްކާތަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހިފައިވާ ސަރަޙައްދުތަކުގައި ބިންހިއްކުމުގެ ކަންކަން މިހާރަށްވުރެ ހަރުދަނާގޮތެއްގައި އަދި ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ބަލަހައްޓަންޖެހޭކަން ވެސް މި ދިރާސާގައި ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ. ސައިންސްވެރިން ލަފާކުރާ ގޮތުގައި ސެޓެލައިޓް ޑޭޓާ އާއި ޖީޕީއެސް މިންގަނޑުން ޕްލޭން ކުރުމާއި އެޑަޕްޓޭޝަން ސްޓްރެޓެޖީތަކަށް އަގުހުރި މައުލޫމާތު ތަކެއް ލިބިގެންދާނެ އެވެ.
މި ލިއުމާއި ގުޅޭ